Περί της Συνεχούς Μεταλήψεως των Αχράντων του Χριστού Μυστηρίων

Περί της Συνεχούς Μεταλήψεως των Αχράντων του Χριστού Μυστηρίων

Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου

Οι άγιοι Μακάριος Νοταράς και Νικόδημος ο αγιορείτης [. . .], απαντούν με επιχειρήματα από την Αγία Γραφή και τους Πατέρες της Εκκλησίας, αποδεικνύοντας πως η συχνή θεία Κοινωνία είναι “αναγκαία, ωφέλιμη και σωτήρια”. Ενώ αντιθέτως “όσοι προσέρχονται με βραδύτητα σε αυτή, προξενούν μεγάλη βλάβη στον εαυτό τους”.

(ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ 7
ΠΡOΟΙΜΙΟ 11

ΜΕΡΟΣ Α’
Ερμηνεία στο «Πάτερ ημών» 19
Προλεγόμενα Κυριακής Προσευχής 21
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Α’ «Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς» 23
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Β’ «Αγιασθήτω το ονομά σου» 29
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Γ «Ελθέτω η βασιλεία σου» 34
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Δ’ «Γενηθήτω το θέλημα σου, ως εν ουρανώ και επί της γης» 36
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ε’ «Τον άρτον ημών τον επιούσιον δος ημίν σήμερον» 40
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΣΤ «Και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών, ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών» 54
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ζ’ «Και μη εισενέγκης ημάς εις πειρασμόν» 59
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Η’ «Αλλά ρύσαι ημάς από του πονηρού» 66
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Θ’ ΕΠΙΛΟΓΟΣ
«Ότι σου εστίν η βασιλεία και η δύναμις και η δόξα εις τους αιώνας. Αμήν» 67

ΜΕΡΟΣ Β’
Περί συχνής Μεταλήψεως 71
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Α’ «Ότι αναγκαίον είναι να μετα­λαμβάνουν συχνά οι ορθόδοξοι το θείον Σώμα και Αίμα του Κυρίου μας» 73
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Β’ Η συχνή Μετάληψη των αγίων Μυστηρίων είναι ωφέλιμη και σωτήρια 99
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Γ Το να μην κοινωνεί κάποιος συχνά επιφέρει μεγάλη βλάβη στον εαυτό
του 123

ΜΕΡΟΣ Γ.
Αντιρρήσεις – Διευκρινήσεις 131
ΕΝΣΤΑΣΗ Α’ Υπάρχουν κάποιοι ευλαβείς, οι οποίοι όταν δουν ένα χριστιανό να μεταλαμβάνει συχνά, επειδή δε γνωρίζουν τις γραφές, τον εμποδίζουν και τον ονειδίζουν, του λένε ότι η συχνή θεία Κοινωνία είναι γνώρισμα των ιερέων και πως «αν
θέλεις να κοινωνείς συχνά, να γίνεις και συ ιερέας» 133
ΕΝΣΤΑΣΗ Β’ Κάποιοι ενίστανται λέγοντας ότι πρέ­πει να κοινωνούμε ανά σαράντα ημέρες και όχι κα­τά μικρότερα χρονικά διαστήματα 138
ΕΝΣΤΑΣΗ Γ’ Ενίστανται και λένε ότι σκοπός της συνεχούς Μεταλήψεως κατά τους αγίους Πατέρες είναι το να μην αποστραφούμε ολότελα την Κοινω­νία των θείων Μυστηρίων και ότι εάν πάλι κάποι­οι από τον πολύ φόβο και συστολή κοινωνούν αργά και με περισσότερη ευλάβεια πλησιάζουν τα Μυστήρια, τότε επάξια μεταλαμβάνουν 149
ΕΝΣΤΑΣΗ Δ’ Κάποιοι πάλι προβάλλουν την άποψη και λένε· «Ιδού η οσία Μαρία και πολλοί άλλοι ερημίτες και ασκητές που μία φορά κοινώνησαν σε όλη τους τη ζωή. Η βραδύτητα δεν τους εμπόδισε να αγιάσουν» 155
ΕΝΣΤΑΣΗ Ε’ Κάποιοι ενίστανται λέγοντας ότι ή αγία Κοινωνία είναι πράγμα φοβερό. Γι’ αυτό χρειάζεται και ζωή αγία, τέλεια και αγγελική 158
ΕΝΣΤΑΣΗ ΣΤ Κάποιοι προβάλλουν για τη θεία Κοινωνία το ρητό των Παροιμιών και λένε· «μέλι ευρών φάγε το ικανόν μήποτε πλησθείς εξεμέσης». Δηλαδή «όταν βρεις μέλι, να φας το απαραίτητο, μήπως τρώγοντας παραπάνω ξεράσεις» 167
ΕΝΣΤΑΣΗ Ζ’ Μερικοί κινούμενοι από αθεοφοβία ονομάζουν τη συχνή θεία Μετάληψη αίρεση. Λένε ότι όπως είναι αιρετικοί όσοι βαπτίζονται έξω από την παράδοση της Εκκλησίας έτσι είναι αιρετικοί και όσοι μεταλαμβάνουν συχνά 171
ΕΝΣΤΑΣΗ Η’ Κάποιοι εξανίστανται και λένε· «αυτοί σαν άνθρωποι πού είναι, δεν ενοχλούνται τάχα από πάθη, όπως η γαστριμαργία, η κενοδοξία, το γέλιο, η αργολογία και αλλά τόσα, παρόμοια; Πώς λοιπόν θέλουν να κοινωνούν συχνά; » 173
ΕΝΣΤΑΣΗ Θ’ «Εκείνο τον καιρό οι περισσότεροι χριστιανοί μεταλάμβαναν και οι λιγότεροι ήταν πού δεν κοινωνούσαν. Γι’ αυτό οι θείοι Πατέρες θέτουν Κανόνες για τους λιγότερους, για να μη σκανδαλίζονται οι περισσότεροι. Τώρα όμως, επει­δή οι περισσότεροι δε μεταλαμβάνουν, παρά μόνο κάποιοι λίγοι, πρέπει να μην κοινωνούν ούτε αυτοί οι λίγοι, ώστε να μη γίνεται αταξία στην Εκκλη­σία και να μη σκανδαλίζονται οι πολλοί» 177
ΕΝΣΤΑΣΗ Γ Άλλοι πάλι προβάλλουν τον Τόμο της Ένωσης και λένε ότι είναι κανόνας γραμμένος μέσα στο Ωρολόγιο πού ορίζει να μεταλαμβάνουν οι χριστιανοί τρεις φορές το χρόνο 182
ΕΝΣΤΑΣΗ ΙΑ’ Πολλοί εναντιώνονται και λένε ότι δεν είναι δόγμα πίστεως η θεία Μετάληψη που πρέπει απαραιτήτως να φυλάσσεται 188
ΕΝΣΤΑΣΗ IB’ Κάποιοι σκανδαλίζονται γιατί δεν πειθόμαστε σε όσα μας λένε και μάλιστα στην απα­γόρευση από τη συνεχή θεία Κοινωνία. Προβάλ­λουν τρία επιχειρήματα για την υπεράσπιση τους. Πρώτον ότι οι Κανόνες και οι εντολές είναι υπό την εξουσία των αρχιερέων. Δεύτερον ότι δεν πρέ­πει να εξετάζουμε τους αρχιερείς, διδασκάλους και
πνευματικούς για όσα μας λένε, αλλά μόνο να υπακούμε σε όλα με απλότητα. Και τρίτον, προβάλ­λουν εκείνο το αποστολικό ρητό «πείθεσθαι τοις ηγουμένοις υμών και υπείκετε194
ΕΝΣΤΑΣΗ IΓ΄ Κάποιοι λένε· «ιδού, εφαρμόζουμε την εντολή του Κυρίου και κοινωνούμε δύο και τρεις φορές το χρόνο. Αυτό είναι αρκετό για την απολο­γία μας» 205

ΕΠΙΛΟΓΟΣ 208
Σύντομη ιστορία του βιβλίου 219
ΣΥΓΓΙΛΙΟΝ 231
Πρόλογος του τότε εκδότη 237
Περιεχόμενα 250